Kilka słów na temat spółki w Szwecji – aktiebolag

Aktiebolag to oddzielny podmiot prawny, który może posiadać własny majątek, zawierać umowy, zaciągać pożyczki. Firma i jej właściciel to dwa zupełnie oddzielne podmioty. To oznacza, że jeśli firma popadnie w długi lub upadnie, właściciel ryzykuje tylko kwotę wniesionego kapitału akcyjnego, a więc najczęściej minimalne 25,000 kr.

W przypadku enskild firmy = firma i właściciel to ta sama osoba, która swoje dochody deklaruje na jednej deklaracji podatkowej. Właściciel enskild firmy za długi i zobowiązania odpowiadania swoim majątkiem.

Aktiebolag daje możliwość wypłaty swoim właścicielom dywidendy. Oprócz comiesięcznej pensji (no chyba, że właściciel jej nie bierze) zwykle na koniec roku obrachunkowego, po zamknięciu ksiąg (bokslut), właściciel może odebrać część wypracowanej przez firmę nadwyżki.

Dywidenda opodatkowana jest niżej niż dochody z tytułu pracy. Stawka podatku wynosi 20% do wysokości kwoty granicznej (gränsbelopp) czyli 187.550 kr w 2022 roku według förenklingsregeln 3:12.

Tu warto wspomnieć, że dochody właściciela z tytułu dywidendy nie są podstawą do naliczania emerytury, zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego.

Oprócz korzyści związanych z mniejszą odpowiedzialnością za długi firmy, jest jeszcze kilka rzeczy na które warto zwrócić uwagę.

Przede wszystkim firma nie może zużyć więcej niż połowę swojego kapitału akcyjnego. W przypadku, gdy wynosi on 25.000 kr, ta kwota jest niewysoka: 12.500 kr.

Uproszczając można powiedzieć, że spółka powinna być dochodowa i z roku na rok przynosić zyski. Wówczas kapitał akcyjny nie ulegnie zużyciu.

Gdy jednak zamiast tego spółka będzie generować straty, zużyje swój kapitał akcyjny. To sytuacja niezbyt bezpieczna dla właściciela.

Jeśli na przykład na koniec pierwszego roku obrachunkowego firma miała 25.000 kr kapitału akcyjnego i wypracowała zysk w wysokości 10.000 kr, kapitał własny firmy wyniesie 35.000 kr (25.000 kr kapitału akcyjnego i 10.000 kr zysku pozostawionego w firmie).

Jeśli kolejnego roku firma wygeneruje stratę w wysokości 24.000 kr, kapitał własny w firmie zmaleje do 11.000 kr, a więc poniżej połowy kapitału akcyjnego (mniej niż 12.500 kr). Kapitał własny to 25.000 kr kapitału akcyjnego plus 10.000 kr zysku z pierwszego roku minus 24.000 kr straty z roku drugiego.

Tu sytuacja staje się już niebezpieczna dla właściciela, gdyż kapitał akcyjny został zużyty więcej niż połowę.

To oznacza, że czas sporządzić bilans kontrolny w firmie i podjąć konkretne działania wymagane prawem aby odpowiedzialność za długi firmy nie stała się odpowiedzialnością osobistą właściciela.

Jedną z form dokapitalizowania firmy (zwiększenia kapitału własnego firmy) jest wniesienie przez właściciela pożyczki (aktieägartillskott).

Warto pamiętać o tym, że na koniec roku obrachunkowego (a w przypadku aktiebolag nie musi to być rok kalendarzowy) firma sporządza årsredovisning, czyli dokument finansowy, który po zatwierdzeniu przez zarząd wysyłany jest do Bolagsverket. 

Jest to dokument publiczny, a więc każdy kto chce ma do niego dostęp. 

Na podstawie danych w årsredovisning wywiadownie gospodarcze sporządzają ratingi firm co z kolei jest podstawą dla banków,  innych instytucji finansowych czy też innych firm do podejmowania decyzji na temat limitów kredytowych.

Słaby rating finansowy wiąże się z brakiem możliwości otrzymania finansowania i może oznaczać, że spółka będzie robić zakupy u swojego dostawcy jedynie za gotówkę. Z drugiej strony dobre wyniki finansowe umożliwią otrzymanie korzystniejszych warunków finansowania.