Kilka słów o emeryturze w Szwecji

Aby otrzymać w przyszłości emeryturę w ramach systemu trzeba osiągać dochód z pracy lub działalności gospodarczej. 

Dochód ten definiuje wysokość wpłacanej do Skatteverket składki emerytalnej (ålderpensionsavgiften) lub/i powszechnej składki emerytalnej (den allmäna pensionsavgiften).

Składka emerytalna płacona jest przez pracodawcę (jest jego kosztem) i wchodzi w skład opłat pracowniczych (czyli arbetsgivaravgifter – najczęściej 31,42% wynagrodzenia brutto). 

Wysokość składki emerytalnej stanowiąca koszt przedsiębiorcy to 10,21% wynagrodzenia brutto pracownika (czyli około 1/3 opłat pracowniczych).

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w postaci enskild firmy czy handelsbolag płacą własne opłaty (egenavgifter zamiast arbetsgivaravgifter) w wysokości 28,97% zysku zamiast 31,42%. Wysokość składki emerytalnej jest taka sama – czyli 10,21%.

Powszechna składka emerytalna wchodzi w skład podatku od wynagrodzenia (stanowi 7% pensji brutto). W praktyce ten podatek w imieniu pracownika odprowadza do Skatteverket pracodawca, a pracownik dostaje na swoje konto pensję netto.

W 2023 roku oszczędzanie na emeryturę zaczyna się gdy nasz dochód roczny przekroczy 22.208 koron.

Wynagrodzenie w wysokości 49.938 kr miesięcznie zmaksymalizuje wpłaty na naszą emeryturę. Za każdą koronę powyżej tej kwoty zapłacimy podatek, ale nie odłożymy już nic na emeryturę. 

9 z 10 zatrudnionych otrzymuje również tjänstepension (tzw. 2 filar) od swojego pracodawcy w związku z zapisami kollektivavtal. Im wyższa pensja tym większą część stanowi tjänstepension w całej emeryturze.

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą może/powinien uzupełnić tę część poprzez prywatne oszczędzanie na przyszłą emeryturę.

Dobrą regułą jest oszczędzanie pomiędzy 4,5 a 6% wysokości wynagrodzenia (tyle mniej więcej większość pracodawców płaci na tjänstepension swoich pracowników) w przypadku gdy nie przekracza ono 44.375 kr. 

W przypadku gdy pensja jest wyższa należy oszczędzać 30% nadwyżki aby otrzymać tjänstepension zgodną z warunkami kollektivavtal. 

Natomiast ci, którzy nie mają żadnej tjänstepension mają prawo robić odliczenia za prywatne oszczędzanie na emeryturę do wysokości 35 % wynagrodzenia. W praktyce oznacza to, że nie trzeba płacić podatku od dochodu od tej części wynagrodzenia, która odpowiada odliczeniu.

Odliczenie robi się w deklaracji podatkowej i może mieć  ono maksymalnie wysokość 10-krotności prisbasbelopp (525.000 kr w 2023 roku).

Aby przedsiębiorca prowadzący dzialalność gospodarczą mogl zrobić odliczenie w deklaracji podatkowej musi oszczędzac na emeryturę poprzez ubezpieczenie emerytalne (pensionsförsäkring) lub indywidualne oszczędzanie na emeryturę.

Jednakże przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą powinien unikać odliczenia za prywatne oszczędzanie na emeryturę w przypadku gdy firma ma roczny zysk niższy niż 599.250 kr przed podatkiem.

Odliczenie to obniża bowiem dochod, ktory jest podstawa do powszechnej emerytury i innych świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych jak zasiłek rodzicielski czy chorobowy. 

Lepszą alternatywą dla takiego przedsiębiorcy jest oszczędzanie pieniędzy już opodatkowanych na investertingssparkonto lub kapitalförsäkrin